Probiotica, levende micro-organismen of microbieel voedsel zijn die bijdragen aan de gezondheid. Deze levende micro-organismen worden meestal aangetroffen in de darmen en bieden het lichaam verschillende potentiële voordelen terwijl ze de gezondheid van het spijsverteringssysteem ondersteunen. De meest voorkomende probiotica voor mensen zijn meestal bacteriën, zoals lactobacillen en bifidobacteriën, maar in sommige gevallen kunnen gisten ook als probiotica worden gebruikt.

Wat zijn de betekenis en voordelen van probiotica?

Probiotica kunnen veel positieve bijdragen leveren aan de gezondheid. Hier zijn enkele belangrijke voordelen van probiotica:

• Ondersteuning van de spijsvertering: Probiotica ondersteunen het evenwicht van gunstige bacteriën in de darmen en kunnen helpen bij spijsverteringsproblemen zoals diarree, constipatie, gas en opgeblazenheid.

• Versterking van het immuunsysteem: De darmen spelen een belangrijke rol in het immuunsysteem. Probiotica kunnen de functie van het immuunsysteem verbeteren door te helpen bij de groei van gezonde micro-organismen in de darmen, wat kan leiden tot een sterkere verdediging tegen ziekten en infecties.

• Verlichting van symptomen van prikkelbare darmsyndroom (PDS): Bij mensen met spijsverteringsproblemen zoals PDS kunnen probiotica de ernst van de symptomen verminderen en verlichting bieden.

• Vermindering van bijwerkingen van antibioticagebruik: Antibiotica kunnen zowel schadelijke als nuttige bacteriën doden, wat spijsverteringsproblemen kan veroorzaken. Probiotica kunnen helpen bij het verlichten van spijsverteringsproblemen die worden veroorzaakt door antibioticagebruik.

• Vermindering van lactose-intolerantie: Sommige probiotische soorten kunnen mensen met lactose-intolerantie helpen om zuivelproducten beter te verdragen omdat deze probiotica lactose, de melksuiker, kunnen afbreken.

• Ondersteuning van vaginale gezondheid: Sommige probiotica kunnen de gezondheid van de vaginale flora ondersteunen en het risico op vaginale infecties verminderen.

• Ontstekingen verminderen: Sommige onderzoeken suggereren dat probiotica symptomen van inflammatoire darmaandoeningen en andere inflammatoire aandoeningen kunnen verminderen.

Welke soorten probiotica zijn er?

Micro-organismen die worden gebruikt als probiotica zijn meestal bacteriën, en in sommige gevallen gisten. Hier zijn enkele veelvoorkomende probiotische soorten:

• Lactobacillus (Lactobacillus): Er zijn veel verschillende probiotische soorten van het geslacht Lactobacillus, zoals Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei en Lactobacillus rhamnosus. Deze bacteriën worden vaak aangetroffen in de darmen en worden gebruikt om de spijsvertering te ondersteunen.

• Bifidobacterium (Bifidobacteriën): Probiotica van het geslacht Bifidobacterium zijn ook effectief bij het ondersteunen van de darmgezondheid. Voorbeelden zijn Bifidobacterium bifidum, Bifidobacterium longum en Bifidobacterium lactis.

• Saccharomyces boulardii: Saccharomyces boulardii is een gistsoort en wordt gebruikt om de darmgezondheid te ondersteunen, vooral bij spijsverteringsproblemen zoals diarree.

• Streptococcus thermophilus: Streptococcus thermophilus wordt vaak aangetroffen in yoghurt en andere gefermenteerde zuivelproducten en kan bijdragen aan de gezondheid van het spijsverteringsstelsel.

• Enterococcus faecium: Deze bacteriesoort wordt gebruikt om de darmgezondheid te ondersteunen en is vaak aanwezig in probiotische supplementen.

Probiotica bevinden zich in welke organen?

Probiotica worden doorgaans aangetroffen in bepaalde organen en systemen van het lichaam, met name op slijmvlakken zoals het darmkanaal en de vagina. Hier zijn enkele organen waar probiotica doorgaans voorkomen:

• Darmen: Probiotica worden aangetroffen in zowel de dunne als de dikke darm. Gezonde bacteriën in deze gebieden ondersteunen de spijsverteringsprocessen en dragen bij aan de gezondheid van het spijsverteringsstelsel.

• Maag: Maagzuur kan veel micro-organismen doden, daarom zijn probiotische micro-organismen meestal in lagere concentraties aanwezig in de maag. Sommige probiotica kunnen echter het maagzuur passeren en actief worden in de dunne darm.

• Vagina: In de vagina zijn ook enkele probiotische soorten aanwezig. Deze probiotica helpen bij het behouden van een gezonde vaginale flora en kunnen het risico op vaginale infecties verminderen.

• Huid: Probiotica kunnen zich op het huidoppervlak bevinden en bijdragen aan de gezondheid van de huid. Ze kunnen met name nuttig zijn bij aandoeningen zoals acne, eczeem en andere huidaandoeningen.

• Mond: Sommige probiotische bacteriën zijn aanwezig in de mond. Deze bacteriën kunnen bijdragen aan de mondgezondheid en kunnen bijvoorbeeld helpen bij het verminderen van slechte adem.

Welke voedingsmiddelen bevatten probiotica?

Voedingsmiddelen die probiotica bevatten, zijn voedingsmiddelen die nuttige micro-organismen (meestal bacteriën of gisten) bevatten. Deze voedingsmiddelen worden geconsumeerd om de gezondheid van het spijsverteringsstelsel te ondersteunen, het immuunsysteem te versterken en andere gezondheidsvoordelen te bieden. Hier zijn enkele veelvoorkomende voedingsmiddelen die probiotica bevatten:

• Yoghurt: Yoghurt is een van de meest voorkomende bronnen van probiotica. Yoghurt bevat vaak levende bacterieculturen zoals Lactobacillus bulgaricus en Streptococcus thermophilus. Sommige yoghurts kunnen ook aanvullende probiotica bevatten, zoals Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium lactis of andere soorten.

• Kefir: Kefir maakt deel uit van de familie van gefermenteerde zuivelproducten en kan veel verschillende probiotische soorten bevatten. Kefir kan worden geconsumeerd als drankje of worden gebruikt in smoothies.

• Zuurkool (gefermenteerde groenten): Zuurkool wordt gemaakt door groenten zoals kool, komkommer en wortel te fermenteren. Gefermenteerde groenten bevatten natuurlijk voorkomende probiotische bacteriën. Bekende voorbeelden zijn zuurkool en augurken.

• Tempeh: Tempeh is een voedselproduct dat wordt verkregen door fermentatie van sojabonen. Het bevat Rhizopus oligosporus-gist en andere micro-organismen met probiotische eigenschappen.

• Maïsbrood: Sommige soorten maïsbrood worden gefermenteerd met gist en melkzuurbacteriën en kunnen probiotica bevatten.

• Probiotische supplementen: Er zijn ook supplementen beschikbaar in de vorm van capsules of tabletten, die probiotische bacteriën in geconcentreerde vorm bevatten en bedoeld zijn om de spijsvertering en andere gezondheidsvoordelen te ondersteunen.

Hoe worden probiotica gebruikt?

Probiotica kunnen worden geconsumeerd via voedsel of als voedingssupplementen.

Wanneer moet probiotische supplementen worden ingenomen?

Het gebruik van probiotische supplementen kan variëren afhankelijk van de gezondheidstoestand, behoeften en levensstijl van een individu. Hier zijn enkele situaties en richtlijnen waarbij het gebruik van probiotische supplementen kan worden overwogen:

• Spijsverteringsproblemen: Als u spijsverteringsproblemen heeft zoals diarree, constipatie, gas, opgeblazenheid of het prikkelbare darmsyndroom (PDS), kunnen probiotische supplementen worden gebruikt om uw spijsvertering te verbeteren. Het gebruik van probiotica kan helpen bij het verminderen van symptomen.

• Gebruik van antibiotica: Antibiotica kunnen zowel schadelijke als nuttige bacteriën doden, wat kan leiden tot spijsverteringsproblemen. Het nemen van probiotische supplementen tijdens of na antibioticabehandeling kan helpen om het evenwicht van de darmflora te behouden.

• Zwak immuunsysteem: Mensen met een verzwakt immuunsysteem kunnen probiotische supplementen gebruiken om de immuunfunctie te ondersteunen. Dit kan leiden tot een sterker afweermechanisme tegen ziekten.

• Inflammatoire darmaandoeningen: Mensen die worstelen met inflammatoire darmaandoeningen (IBD) en soortgelijke inflammatoire aandoeningen, hebben onderzoek gericht op het gebruik van probiotica om symptomen te verlichten.

• Vaginale gezondheidsproblemen: Sommige vrouwen die herhaaldelijk last hebben van vaginale infecties of schimmelinfecties kunnen overwegen om vaginale probiotica (vaginale zetpillen of crèmes) te gebruiken.

• Lactose-intolerantie: Personen met lactose-intolerantie kunnen overwegen producten te consumeren die probiotica bevatten om hen te helpen zuivelproducten beter te verdragen.

Wat is een prebioticum?

Prebiotica zijn onverteerde voedingsstoffen die de groei en activiteit van probiotische bacteriën in de darmen ondersteunen. Met andere woorden, prebiotica dragen bij aan het voeden van gunstige bacteriën die van nature in het lichaam voorkomen. Dit is belangrijk als onderdeel van het ondersteunen van de darmgezondheid en de algemene gezondheid.

De belangrijkste functie van prebiotica is om een voedingsbron te bieden die nodig is voor probiotische bacteriën in de darmen om te overleven en te groeien. Omdat probiotica de gezondheid van het spijsverteringsstelsel ondersteunen en het immuunsysteem versterken, kan het consumeren van prebiotica de populatie van deze gunstige bacteriën verhogen, wat de gezondheid van het spijsverteringsstelsel en de algehele gezondheid ten goede kan komen.

Enkele veelvoorkomende bronnen van prebiotica kunnen onder meer:

• Inuline: Natuurlijk aanwezig in voedingsmiddelen zoals uien, knoflook, prei, asperges, bananen en haver.

• Fructo-oligosacchariden (FOS): Deze stoffen zijn te vinden in voedingsmiddelen zoals uien, knoflook, prei en bananen.

• Galacto-oligosacchariden (GOS): Deze voedingsstoffen zijn te vinden in zuivelproducten en peulvruchten zoals erwten, bonen en linzen.

• Lactulose: Dit is te vinden in veel laxeermiddelen en wordt gebruikt om obstipatie te behandelen.

Zijn probiotica en prebiotica hetzelfde? Wat zijn de verschillen?

Nee, probiotica en prebiotica zijn niet hetzelfde, maar het zijn twee verschillende voedingscomponenten die beide de gezondheid van het spijsverteringsstelsel positief kunnen beïnvloeden. Hier zijn de definities en verschillen tussen probiotica en prebiotica:

Probiotica

• Probiotica zijn voedingsmiddelen of supplementen die levende micro-organismen bevatten (meestal bacteriën of gisten) die, wanneer geconsumeerd, mogelijk voordelig kunnen zijn voor de menselijke gezondheid.
• Probiotica kunnen het evenwicht van gunstige bacteriën in de darmen vergroten en helpen bij het verbeteren van de spijsvertering en andere aspecten van de darmgezondheid.
• Voorbeelden van probiotische bronnen zijn yoghurt, kefir, gefermenteerde groenten, tempeh en probiotische supplementen.
• Omdat probiotica levende micro-organismen bevatten, moeten ze worden bewaard onder geschikte omstandigheden om hun levensvatbaarheid te behouden.

Prebiotica

• Prebiotica zijn onverteerde voedingsstoffen die de groei en activiteit van probiotische bacteriën in de darmen ondersteunen.
• Prebiotica kunnen bijdragen aan het voeden van gunstige bacteriën in de darmen en hun groei bevorderen.
• Voorbeelden van prebiotische bronnen zijn uien, knoflook, prei, asperges, bananen, haver en peulvruchten.
• Omdat prebiotica onverteerde voedingsstoffen zijn, hoeven ze niet onder specifieke omstandigheden te worden bewaard.

Probiotica en prebiotica werken samen om de gezondheid van het spijsverteringsstelsel te verbeteren. Omdat probiotica levende micro-organismen zijn en specifieke voedingsbehoeften hebben, kunnen prebiotica fungeren als voedselbron voor deze gunstige bacteriën, wat bijdraagt aan de gezondheid van de darmen en de algehele gezondheid.